Brief Hugo de Jonge oktober 2023

In oktober 2023 heeft demissionair minister Hugo de Jonge een kamerbrief gestuurd waarin hij instructie geeft voor de aanscherping van de voorkeursvolgorde zon, beter bekend als de Zonneladder.

De Zonneladder heeft verschillende treden, die de voorkeur voor zonneparken aangeven. Bovenaan de Zonneladder staat zon op dak en onderaan zon op landbouwgrond. De bovenste treden van de zonneladder zijn echter niet voldoende om de gehele opgave te realiseren. De gemeente heeft dus ook zonneparken nodig om haar doelstellingen te realiseren.

In de brief staan afspraken, maar dit is juridisch niet bindend. Het is nu aan provincies om de afspraken uit deze brief om te zetten naar beleid. In de brief staat dat projecten in een vergevorderd stadium nog doorgang kunnen vinden onder de oude regelgeving. De provincie Noord-Brabant heeft aangegeven een brede overgangsregeling op te zullen zetten.

Het project Zonnepark Bleekseweg loopt al lange tijd. Er is een positief besluit op het principeverzoek (naar aanleiding van de tender) en het participatietraject is ook al lang geleden in gang gezet. Dit project zal dus onder de overgangsregeling vallen, waardoor de brief geen impact hierop geen invloed heeft.

Heeft het zonnepark invloed op bestaande aansluitingen op het volle stroomnet?

Vanuit de omgeving kwam de vraag naar het afsluiten van zonnepanelen van het stroomnet bij een te hoog voltage als gevolg van een tekort aan netcapaciteit, en op welke manier het zonnepark hier invloed op zou uitoefenen. Dit is een vraag voor Enexis omdat zij het elektriciteitsnet in de omgeving beheren, maar desondanks hebben we geprobeerd hier een antwoord op te geven. De voltageproblemen zijn het gevolg van een gebrek aan capaciteit op elektriciteitsnet.

Tijdens de bijeenkomst hebben we aangegeven dat voor het zonnepark reeds een netaansluiting was gereserveerd. Dit verdient wat toelichting. Voor de aansluiting van het zonnepark hebben wij een reservering aangevraagd bij Enexis en staan wij op de wachtlijst totdat het elektriciteitsnet is uitgebreid. Het zonnepark kan worden aangesloten wanneer er weer capaciteit op het elektriciteitsnet beschikbaar is. Wanneer de capaciteitsproblemen worden opgelost, zou ook het voltageprobleem opgelost moeten zijn. Voor meer detail en vragen over dit onderwerp kunt u zich het beste direct wenden tot Enexis.

Hoe zit het met straling?

Vanuit de omgeving kwam de vraag naar de gevaren van straling bij zonneparken. Het RIVM heeft in 2021 een studie uitgevoerd naar de effecten van nieuwe energiebronnen op de gezondheid en veiligheid. De conclusie van dit onderzoek met betrekking tot straling van zonnepanelen is dat de toepassing van zonne-energie nagenoeg geen effecten heeft op de gezondheid. Het veroorzaakt geen luchtverontreiniging of geluid. De omvormers die de door het zonnepaneel geleverde gelijkstroom omzetten in een wisselstroom genereren weliswaar elektromagnetische velden (EMV), maar de veldsterkte waaraan men kan worden blootgesteld ligt onder de door de overheid gehanteerde blootstellingslimiet. Omdat mensen gewoonlijk niet langdurig bij de omvormer verblijven, zal de feitelijke blootstelling zeer laag zijn. Bovendien zijn de afstanden aanzienlijk. Zonnepanelen liggen nu op 25% van alle woningen in Nederland, meer dan 2 miljoen huizen en daar is de afstand tot de omvormers veel kleiner. Hierom is het geen gevaar voor de gezondheid.

U kunt het document terugvinden op de website van de RIVM: https://www.rivm.nl/publicaties/klimaatakkoord-effecten-van-nieuwe-energiebronnen-op-gezondheid-en-veiligheid-in – klikt u in het rechter deel van het scherm onder “Links” op “Download publicatie” om de gehele studie als PDF te downloaden.

Is Kronos Solar lid van Holland Solar?

Kronos Solar is geen lid van Holland Solar. In de gedragscode van Holland Solar staat dat niet-leden kunnen verklaren zich aan deze gedragscode te houden. Kronos Solar ontwikkelt haar zonneparken in Nederland in lijn met deze gedragscode.

Hoeveel zonnepanelen passen er op 1 hectare?

De hoeveelheid zonnepanelen die op een hectare passen hangt af van hoe efficiënt het gebied kan worden opgevuld. In een perfecte situatie van een rechthoekige hectare zonder sloten of leidingen die precies op het zuiden ligt, passen er zo’n 3.000 panelen op. De hoeveelheid stroom die dit kan opwekken is goed voor zo’n 250 huishoudens.

Een zonnepark van 10 hectare zal geen 30.000 panelen bevatten. Dit komt doordat de vorm en ligging waarschijnlijk niet perfect zijn. Daarnaast moet er ruimte worden gebruikt voor onderhoudspaden, transformatorstations, de landschappelijke inpassing, ecologische maatregelen, en meer. Het exacte aantal panelen dat op een zonnepark past, en de opwek van dat zonnepark, kan alleen worden bepaald door het maken van een technische inrichtingstekening voor die specifieke locatie.

Wat gebeurt er in het zonnepark gedurende de 25 jaar?

Gedurende 25 jaar wekt het zonnepark duurzame zonne-energie op en exporteert dit naar het Nederlandse elektriciteitsnet. De installatie wordt op afstand in de gaten gehouden. Af en toe zal de locatie worden bezocht. Dit kan zijn voor onderhoud aan de installaties, onderhoud van de groenaanplant, of monitoring van de ecologische situatie. Dit zal veelal om niet meer gaan dan een busje met een bestuurder. Het zonnepark veroorzaakt dus geen voortdurende verkeersbewegingen.

Wat gebeurt er bij faillisement?

De kansen op faillisement bij een zonnepark zijn erg klein.

Een zonnepark is, zodra het draait, een investering met een laag risico. Er is weinig tot geen activiteit op het park en de panelen wekken jaarlijks een bepaald gegarandeerd vermogen op. De SDE subsidie maakt de investering voor ons rendabel en stabiel. Wij ontvangen deze subsidie over de eerste 15 jaar. Na deze 15 jaar kunnen wij de opgewekte stroom op de vrije markt verkopen, en kunnen we winst maken en onze investeringen terugverdienen.

In het uitzonderlijke geval van een faillisement zal de bank instappen. Deze heeft een aanzienlijke investering in het project, die ze zeker wil stellen. Zij zullen bijvoorbeeld de huurdoorbetaling aan de grondeigenaar in orde maken, en de rekeningen voor onderhoud betalen.

Om te garanderen dat er altijd voldoende geld beschikbaar is om het zonnepark weer op te ruimen wordt geld vastgezet op een derdenrekening. Een notaris kan deze rekening bij een faillisement openstellen voor de ontmanteling van het zonnepark.

Afspraken hierover worden gemaakt met de grondeigenaar en met de gemeente, als onderdeel van de omgevingsvergunning.

Kunnen we niet wachten op betere technologie?

Klimaatwetenschappers geven al sinds de jaren ’60 aan dat er sprake is van een klimaatcrisis door stijgende CO2 waarden. In 2016 is het Parijs Klimaatakkoord ondertekend, en heeft Nederland haar subsidieregeling gestart om de productie van duurzame energie mogelijk te maken. Dit hangt samen met het moment waarop diverse duurzame energiebronnen zoals windenergie en zonne-energie voldoende ontwikkeld waren om betrouwbaar te kunnen worden ingezet. Er is dus al meer dan 50 jaar gewacht op betere technologie.

Daarnaast is het zo dat het argument om te wachten op betere technologie vooruitgang in de weg staat. Wanneer we hadden gewacht op betere technologie hadden de eerste computers bijvoorbeeld geen consumenten gevonden, en hadden we nu misschien geen smartphones gehad.

De technologie voor zonnepanelen verbetert over tijd, en dat is gunstig omdat dat betekent dat we over 25 jaar wellicht niet meer zo grootschalig hoeven op te wekken. We kunnen ons echter niet veroorloven om nu nog langer te wachten. Er moet iets worden gedaan om de huidige situatie te verbeteren. In de toekomst zullen we dan nog verdere verbeteringen kunnen doorvoeren.

Kan het zonnepark ook op een andere locatie worden gebouwd?

Voor de huidige locatie aan de Bleekseweg geldt dat de gemeente in hun tender procedure dit project op deze locatie heeft beoordeeld en geselecteerd. Daarom ligt dit dus vast.

De locatie van het zonnepark wordt bepaald door een aantal factoren:

Afstand tot het aansluitpunt
Afmetingen van de locatie
Past de locatie binnen gemeentelijk beleid?
Past de locatie binnen provinciaal beleid?
Wil de eigenaar van de grond een zonnepark laten ontwikkelen?

Tijdens gesprekken met de buurt worden vaak andere locaties genoemd die, in de ogen van de omwonenden van het project, meer geschikt zouden zijn. Het probleem hierbij is meestal dat deze locaties niet voldoen aan (onder andere) de bovengenoemde criteria. Daarmee is een zonnepark op die locatie niet mogelijk.

Kronos onderzoekt meerdere locaties in de gemeente, maar niet iedere grondeigenaar stemt in met zulke plannen. Daarom kan een locatie die heel geschikt lijkt uiteindelijk toch niet mogelijk blijken.

Hoe gaat een zonnepark samen met ecologie?

Kronos wil met haar zonneparken niet alleen duurzame energie opwekken maar ook een bijdrage leveren aan de biodiversiteit in de omgeving. Daarom wordt er zorgvuldig omgegaan met de ecologische situatie. Er bestaan goede kansen om met behulp van een zonnepark de ecologische situatie te verbeteren. Dit komt doordat bij agrarisch gebruik de natuurwaarden laag zijn. Door de grond met rust te laten en het juiste beheer toe te passen, ontstaat meer biodiversiteit.

Bron: Eelerwoude – Zonnevelden met ecologische kwaliteit; Praktische handleiding bij aanleg en beheer (https://www.calameo.com/books/00060389567b8362dc564)

Binnen de zonneweide kunnen verschillende maatregelen genomen worden om de biodiversiteit verder te vergroten en rekening te houden met de flora en fauna.

Op dit moment wordt de grond gebruikt als landbouwgrond. De komst van een zonnepark geeft de bodem een kans om zich hiervan te herstellen. De grond is dan vrij van kunstmest en eventuele bestrijdingsmiddelen. Op die manier wordt het gebied weer uitnodigend voor insecten en planten.
Zaden- en kruidenstroken worden aangelegd aan de randen van het zonnepark, om zo een basis aan te leggen voor een jong ecosysteem. Deze stroken trekken insecten en vogels aan.
De singels en struwelen rondom het zonnepark bevatten planten die aantrekkelijk zijn voor bijen en vlinders. Ook zorgen ze voor schuilmogelijkheid voor vogels en kleine zoogdieren.
Het hekwerk bestaat uit houten palen en wordt op een hoogte van 10cm geplaatst om er zo voor te zorgen dat kleine dieren onder het gaas kunnen passeren, en het land nog steeds als foerageergebied kunnen gebruiken.
Voor de zonneweide kan worden gekeken naar schapenbegrazing onder de panelen. Dit zorgt voor natuurlijk onderhoud en bemesting van het land. Dit kan worden gedaan in samenwerking met een lokale schaapsherder.
Er kan worden gezocht naar een lokale imker om bijenkasten te plaatsen.
Er kunnen jachtposten worden geplaatst voor roofvogels.
Er kunnen amfibieënpoelen worden aangelegd.
Er kunnen natuurlijke oevers worden aangelegd bij waterlopen in en rondom het park.
De afstand tussen de zonnepanelen kan verder worden vergroot zodat nog meer zonlicht de bodem bereikt.

Voor alles geldt dat er wordt gezocht naar de beste maatregelen voor een specifieke locatie. Dit gebeurt in overleg met gemeente, natuurorganisaties en omwonenden.